Διπλά γενέθλια

Στις 20 Μαρτίου του 2020 βρισκόμουν στην Ιρλανδία· όχι για να θαυμάσω τα όμορφα φυσικά της τοπία (δυστυχώς), αλλά προκειμένου να αλλάξω εκεί πτήση και να πετάξω για Ελλάδα. Θυμάμαι ακόμα πόσο ανάλαφρη ένιωσα καθώς το αεροπλάνο απογειωνόταν. Ο στρεσογόνος παράγοντας τότε ήταν συγκεκριμένος και οι λύσεις που μπορούσαν να δωθούν στοχευμένες: οι πτήσεις ακυρώνονταν η μία μετά την άλλη λόγω της επερχόμενης πανδημίας (που τότε ακόμα τη λέγαμε επιδημία – αθώα χρόνια) και η μόνη αντιμετώπιση της ακυρωμένης σου πτήσης ήταν να βρεις και να κλείσεις εκείνη την άλλη πτήση που φαινόταν πιο απίθανο να ακυρωθεί (ή άλλες πτήσεις, σε περίπτωση που οι απευθείας είχαν εξαλειφθεί). Έτσι από την Σκωτία βρέθηκα για λίγο στο Δουβλίνο και από εκεί πέταξα για Αθήνα. Βρισκόμενη ανάμεσα στα σύννεφα στην πτήση προς Ελλάδα, είπα στον εαυτό μου πως πρέπει να επιστρέψω κάποια στιγμή στην Σκωτία για να σβήσω τις δυσάρεστες εικόνες των τελευταίων ημερών, αλλά και να επισκεφτώ κανονικά την Ιρλανδία (δηλαδή την επόμενη φορά να δω κάτι παραπάνω από το αεροδρόμιο και το ξενοδοχείο του αεροδρομίου). Το βράδυ της 20ης Μαρτίου 2020 έφτασα σπίτι μου μετά από δύο μέρες ταξιδιού και, χωρίς ιδιαίτερους εορτασμούς και γενέθλιους ενθουσιασμούς, κοιμήθηκα ήσυχα για πρώτη φορά μέσα σε μία εβδομάδα (ή και παραπάνω). Λίγες μέρες μετά, στις 23 Μαρτίου, εφαρμόστηκε η πρώτη απαγόρευση κυκλοφορίας πανελλαδικά. Λίγες εβδομάδες αργότερα, ακολούθησαν και το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία.

Ένα χρόνο μετά και επιστρέφοντας στο σήμερα, γιορτάζω (επί γης και χωρίς την ψυχή στο στόμα) τα γενέθλιά μου γνωρίζοντας πως πλέον συμπίπτουν με κάτι ακόμα. Σχεδόν ένα χρόνο μετά την απαγόρευση κυκλοφορίας, βρισκόμαστε ακόμα σε απαγόρευση κυκλοφορίας! Και όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά υπό διαφορετικές μορφές και στην Σκωτία και στην Ιρλανδία, κλπ. κλπ. Το επόμενο ταξίδι στο εξωτερικό, όποτε και όπου και αν είναι αυτό, έχει εξοβελιστεί σε ένα μέλλον που μοιάζει μακρινό και κάπως άγνωστο. Διότι ένα χρόνο μετά οι στρεσογόνοι παράγοντες είναι πλέον πολλαπλοί και οι λύσεις κάθε άλλο παρά στοχευμένες.

Δεν είναι πολιτικό το σχόλιο εδώ (θα μπορούσε, αλλά δεν είναι). Είναι κυρίως μία στιγμή στάσης, αναστοχασμού και αναγνώρισης ενός χρόνου που πέρασε και που ίσως όλοι να προτιμούν να ξεχάσουν. Αλλά ας μην βιαστούμε να τον ξεχάσουμε ακόμα. Ας σβήσουμε και τα κεράκια του ενός χρόνου πανδημίας και – one way or another – απαγόρευσης κυκλοφορίας και ας γιορτάσει ο καθένας αυτά που κατάφερε (ή και που δεν κατάφερε) μέσα σε αυτό το χρόνο· γιατί μέσα στις απαγορεύσεις και την αβεβαιότητα, η ζωή συνεχίστηκε (όπως γίνεται πάντα).

Με άλλα λόγια, μιας και χθες (20/03) ήταν η Εαρινή Ισημερία και σήμερα (21/03) η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης:

Ξημερώνει.

Η αχλύ παραμερίζει.

Τα πράγματα

σκληρά λαμπερά κι αδιάψευστα.

Πόσους μήνες κοιμηθήκαμε.

Ξεχασμένοι ξεχαστήκαμε

σ΄ ένα θάμβος πυκνό

από νύχτα κι από ήλιο.

[…]

Καλοί μου άνθρωποι

πώς μπορείτε

να σκύβετε ακόμη;

Πώς μπορείτε

να μη χαμογελάτε;

Ανοίχτε τα παράθυρα.

Νίβομαι στο φως

βγαίνω στον εξώστη

γυμνός

ν΄ αναπνεύσω βαθιά

τον αιώνιο αγέρα

με τ΄ αδρά μύρα

του νοτισμένου δάσους

με την αλμύρα

της απέραντης θάλασσας.

Αστράφτει ο κόσμος

ακούραστος.

Κοιτάχτε.

– Γιάννης Ρίτσος, Εαρινή Συμφωνία (απόσπασμα), 1986, εκδ. Κέδρος, σς. 51-53.

Φωτογραφία: αεροδρόμιο Δουβλίνου, 19.03.2020.

Comments

Έγκλημα στη Σαμοθράκη

Συγκλονιστικές είναι οι εξελίξεις σχετικά με το μέχρι στιγμής ανεξιχνίαστο έγκλημα στη Σαμοθράκη. Η σωρός του Μολδαβού επιχειρηματία βρέθηκε τελικά σε δύσβατο κομμάτι του βράχου Βρυχού, περιφερειακά του οικισμού της Χώρας. Η αστυνομία κάνει λόγο για δολοφονία, αλλά δεν έχει δώσει προς το παρόν λεπτομέρειες για τυχόν υπόπτους ή για τον τρόπο που αφαιρέθηκε η ζωή του θύματος! Ρίγος στην τοπική κοινωνία εν μέσω καλοκαιριού! Θα επιστρέψουμε κοντά σας μόλις έχουμε νεώτερα... Ο αστυνόμος Μακρής έκλεισε το ραδιόφωνο με αργές, σχεδόν θεατρικές κινήσεις. Όχι πως ήταν λάτρης του σανιδιού · μάλλον το αντίθετο. Τον επιβράδυνε περισσότερο η σκέψη της τελευταίας φράσης που άκουσε. Θα επιστρέψουμε κοντά σας μόλις έχουμε νεώτερα... Ήξερε τι σήμαινε αυτό. Το τηλέφωνο θα χτυπούσε σύντομα. Στην Αλεξανδρούπολη επικρατούσε πνιγηρή ζέστη. Ο απογευματινός παραλιακός περίπατος περισσότερο είχε αυξήσει παρά ανακουφίσει τη δυσφορία που ήδη ένιωθε. Βέβαια δεν ήταν μόνο ο καιρός. Στην πρα...

Μετά τα μεσάνυχτα

Κι αν έρθει το φως αργότερα απ' το ξημέρωμα αν έρθει το φως και δεν είσαι εσύ μαζί του, τι φως σκοτεινό θα είναι αυτό; Γενάρης 2025, Αθήνα. Φωτογραφία: Σπιανάδα, Κέρκυρα, Δεκέμβρης 2024.

Safe place

What it feels like to watch the ferry sail from ashore an island remote urged to absorb and write about all; the smallness of the houses the vastness of the stars the firmness of the mountain and the thriving sun the stove warmth the cricket songs the raven flights the goat bells from within the heights; what it is like looking for the winter in the uncanny light of the dusk and wanting to stop, eat up the day, and again start. Once, I walked at night in the dark crossing the ancient forest and ever since I walk, the forest every night. Samothraki, November 2024.

Solace

The city swirls and swirls undoing itself, in all the ways possible. From this side, the sun warms the skin differently and as I walk deeper in the gardens I am not sure what year I find myself in, or if it matters. I borrow someone else's face as I am allowed and I am confidently another, or maybe many at once, while the square circles me and around me; the only thing that makes sense in the moment. The trees have stored the memory of you, their roots absorbing the pace of your walk, their leaves reflecting your, likewise, many faces. A woman who resembles me stares from the surface of a pond sprouting next to my feet; and she also looks like you, the many versions of you that are all me now. Tavistock square, London, 25 April 2025.

Composition

I Irregular images go by quite naturally. II A pull deep inside the wave plunges before the shore. III A procession of doors shutting firmly behind me. IV A further pull the water mumbles far from the shore. V Gardens how in their beauty spread in front of me. VI Hooded crows paired in the skies time-travellers alike. VII Stairs beneath my feet rise in rambling buildings. VIII A single white feather by the wind carried across horizon deep. IX The train with all its nine coaches drags in tunnels stoically. X Sky creatures bizarrely by me undisturbed in the same sea. XI Words of use written or spoken lavishly, kindly. XII Thick shadows of the olive trees for a moment still unnaturally. XIII In a bookstore’s poetry section we speak for ten minutes then never again. XIV All the sounds finally surrender to the eyes’ silence. Summer 2024, London – Samothraki. Picture: Tavist...

Μικρό καλοκαίρι

Ι Η υγρασία της θάλασσας σκεπάζει τη στεριά αντικριστά και μπαίνει μέσα μου. (Βρέχει ανεπαρκώς.) ΙΙ Τα δρομολόγια των πλοίων φεύγουν κανονικά μα δεν επιστρέφουν πια. ΙΙΙ Ο βραδινός ουρανός διαστέλλεται το ίδιο και η κόρη του ματιού · κάθε νύχτα ο ορίζοντας τρώει λίγο ακόμα από τη στεριά και κάθε ξημέρωμα η θάλασσα μας έχει κυκλώσει λίγο περισσότερο. IV Βουλιάζουμε. Σεπτέμβριος 2024, Σαμοθράκη.

Στοές

Μια σπάνια παχύρρευστη ησυχία κουτρουβαλά τα σκαλιά της παλιάς πόλης · σα μουσική που δεν ακούστηκε ποτέ. Μόλις τελειώσουν οι γιορτές και πήξει το σκοτάδι θα πέσουμε στη χειμερία μας νάρκη. Και θα βλέπω πάλι σκιές γνώριμες να ξεπροβάλλουν από υπόγειες διαδρομές, και να χάνονται πάλι μέσα τους. “ Δε φταίει ο χειμώνας. Φταίει ότι στο τέλος του έχουμε ήδη μεγαλώσει.”* Κέρκυρα, Γενάρης 2025. * Ευριπίδης Κλεόπας, Ατέρμονη θάλασσα (2020), εκδ. Μελάνι.

The desert island of Samothraki

Samothraki, a remote island in Northeastern Greece... 3 days without electricity as a result of the supply station in the mainland across having been damaged by the fires blazing across the East Macedonia &Thrace Region (now known to be the largest wildfire recorded on European soil in years). There used to be an independent electric station on the island which 20 years ago was closed down on the grounds of the island's population reducing. Since then, the electric supply on the island has deteriorated. Evidently, it is harder for people to remain or move to an island were electricity is not a given. See how the circle goes? 3 days with restricted access to telecommunications due to the local antennas being electrically powered. On the first day, large parts of the island had no access to water due to water pumps being electrically powered. On the first day, and while Samothraki had been for days on Amber alert for fire hazard, the sole ferry connecting t...

From Katrina to Samothraki: Another Deluge.

The Chóra of Samothraki two years ago, on Tuesday 20 October 2015. It was two years ago that I was arriving in Samothraki, no longer a tourist but in preparation for my PhD fieldwork application. It was the same days as this year’s floods that I, ambitious and with a questioning spirit, was stepping foot on the island, just two years ago. Two years following those first days everything is so different. Pictures depict a landscape all the sudden alienated, a stranger. Questions bear no longer their fruitful character, but instead awake nightmares. Words do not flow; and experience is a repetitious limbo stuck in mind. Walking amongst the debris and mud last week, in the aftermath of the pouring rain and squall, I could not raise my hands, hold the camera steadily and take pictures. Who would like to remember this anyway? Who would possibly like to store and return to such pictures in time? Four years ago, while taking a semester of my BA course in Social Anthropo...

Greens and mud: embodiment and trauma.

Picked up greens, 31 October 2017. One of the legendary ethnographic descriptions I had read at my undergraduate time in Anthropology was – and will forever be – Nadia C. Seremetakis’ description of picking up greens from the field during her research period in Mani (Greece). I am recalling it from memory, being now in my own field and having my copy back home in Athens. She went out to the field and started cutting greens herself. A villager passed by and asked whether her mother (or grandmother, cannot recall this properly) had shown her how to do it. Momentarily she waved and answer yes. Then, she halted and thought that, as a matter of fact, she had never picked up greens before. How did she know which ones to pick and which ones not, and how? It is a fortunate coincidence not to have my copy of The Senses Still (1996 ) with me. Had I brought it to Samothraki, it would have probably been ‘adorned’ with muddy water when the deluge took place , just like my o...

Poetic Movements

Search This Blog